ขนฺติ สาหสวารณา "ความอดทนห้ามซึ่งความผลุนผลันไว้ได้" | กระทู้ธรรมชั้นโท ระดับประถม | สุภาษิตที่ ๔

อ่านบาลีว่า:
ขัน-ติ, สา-หะ-สะ-วา-ระ-นา

อ่านแนวนำมาเขียนอธิบาย

---

ขนฺติ สาหสวารณา
ความอดทนห้ามซึ่งความผลุนผลันไว้ได้

คำว่า ความผลุนผลัน คือ การกระทำโดยขาดความยั้งคิด คือการทำกิจใดๆ โดยขาดความรอบคอบ ขาดสติ คิดเร็วทำเร็วโดยขาดการใช้ปัญญาพิจารณา จึงอาจทำให้สิ่งที่ทำนั้นผิดพลาดได้ ความผลุนผลัน เป็นสิ่งที่ทำให้งานที่ทำออกมาไม่ละเอียด เพราะไม่ได้มีการวางแผน ทำแบบรีบเร่งจนลืมพิจารณารายละเอียดบางอย่างที่สำคัญไป อันเกิดจากการด่วนคิด ด่วนตัดสินใจนั่นเอง

แต่ถ้าเรามีความอดทน สามารถอดใจรอได้ จะทำให้เราไม่ด่วนตัดสินใจจนเกินไป ทำให้มีเวลาคิดพิจารณามากยิ่งขึ้น หากนำขันติคือความอดทนมาใช้ในการทำงาน ก็จะทำให้งานออกมาดี มีความละเอียด และมีความผิดพลาดน้อย หรือไม่มีความผิดพลาดเลย

ดังนั้น ขันติคือความอดทนนี้ มีอุปการะทั้งต่อการปฏิบัติเพื่อกำจัดกิเลส เพราะเป็นปราการด่านแรกที่ป้องกันกิเลสได้ และยังมีอุปการะต่อการทำกิจการงานทั้งหลายด้วย เพราะงานที่ทำด้วยขันตินั้น ย่อมจะสามารถบรรลุผลสัมฤทธิ์ได้ดีกว่างานที่ทำโดยขาดขันติ

สุภาษิตมาใน:
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
ตัวย่อสุภาษิต:
(ว.ว)

ADVERTISMENT

ตัวอย่างการเขียนเรียงความแก้กระทู้ธรรมบทนี้